Hoewel bijna iedere Nederlander het belangrijk vindt dat persoonlijke informatie vertrouwelijk blijft (86%), en bezorgd is over het gebruik van die informatie door bedrijven en overheid (60%), delen zij vaker persoonlijke informatie dan op basis van deze gegevens kan worden verwacht. In ongeveer 1 op de 5 gevallen (18%) vindt men het gegevensgebruik door organisaties eigenlijk onacceptabel, maar besluit men toch om de gevraagde informatie te geven. Een reden hiervoor is dat men door het niet delen van gegevens vaak voordelen misloopt. Ook vertrouwen dat organisaties zorgvuldig met persoonlijke gegevens omgaan speelt een belangrijke rol. Dit blijkt uit onderzoek naar de privacy-afwegingen van Nederlandse internetgebruikers dat is uitgevoerd voor de website Veiliginternetten.nl, in opdracht van ECP | Platform voor de Informatiesamenleving.
De groep die het meest bereid is gegevens te delen bestaat voor maar liefst 40% uit hogeropgeleiden. Slechts 13% is laagopgeleid. Juist de ervaren internetter – vooral diegene met een smartphone/tablet – is meer bereid persoonlijke informatie te geven en vreest minder dat organisaties onzorgvuldig met hun persoonlijke gegevens omgaan. Marjolijn Bonthuis van ECP: ‘Er is vaak ontzettend veel discussie over datagebruik van overheden en organisaties. Maar voor een deel zijn de mensen die heftig negatief reageren op dit nieuws simpelweg niet de mensen die veel persoonlijke informatie online zetten.De mensen die een extreem negatieve attitude hebben en heel wantrouwend/bezorgd zijn over het gebruik van hun gegevens door organisaties geven ook nauwelijks informatie vrij.’
Grote beloning wekt argwaan bij consument
In het onderzoek is gevraagd in hoeverre consumenten bereid zijn persoonlijke gegevens te verstrekken in ruil voor bijvoorbeeld een hoge(re) korting. Het geven van een groot voordeel (bijvoorbeeld een gratis tv of 70% korting) in ruil voor persoonlijke informatie lijkt averechts uit te pakken voor organisaties die er juist baat bij hebben dat méér mensen persoonlijke gegevens delen. Wanneer consumenten het gevoel krijgen dat hun gegevens ‘gekocht’ worden en dus blijkbaar veel waard zijn voor een organisatie, roept dat argwaan op en zijn zij hierdoor niet méér (of zelfs minder) bereid om deze gegevens te verstrekken.
Vrouwen (55+) meest bezorgd over online privacy
Hoewel jongeren (18-35 jaar) het gemakkelijkst persoonlijke gegevens met organisaties delen, zijn zij niet minder bezorgd om hoe organisaties met hun gegevens omgaan. In vergelijking met dertigers en veertigers lijken jongeren ook vaker hun profiel af te schermen. De groep vrouwen in de leeftijd van 56-65 jaar zijn veruit het meest bezorgd om hun privacy, zijn het minst bereid om persoonlijke gegevens te verstrekken en zijn het meest overtuigd dat organisaties de gegevens puur voor eigen gewin gebruiken.
Privacyvoorwaarden niet gelezen
1 op de 5 gebruikers zegt de privacy voorwaarden aandachtig te lezen, de rest scant de tekst oppervlakkig of klikt zonder te lezen op akkoord. Vooral de groep mensen die veel informatie vrijgeeft, lijkt het minst geïnteresseerd in de privacy voorwaarden. Bijna de helft van hen geeft aan ze helemaal niet te lezen. Slechts 12% van de respondenten geeft aan dat ze na het lezen van de privacy voorwaarden regelmatig besluiten een online dienst niet te gebruiken.
12% heeft browser ingesteld op ‘niet volgen’
Op de vraag op welke manier men de online privacy op de PC of laptop beschermt, geeft bijna 2 op de 3 gebruikers aan de ‘basis’ beveiliging wel op orde te hebben. Denk aan het gebruiken van een wachtwoord en beveiligingssoftware. Als het gaat om het nemen van extra beschermingsmaatregelen, dan is een grote groep Nederlanders een stuk minder kritisch. Maar 1 op de 3 gebruikers wist zijn internetgeschiedenis, slechts 13% van de respondenten internet bewust niet op een openbare wifi, bij maar 30% staat de locatiefunctie uitgeschakeld en een klein aantal (12%) heeft de browser ingesteld op ‘niet volgen’. Marjolijn Bonthuis: ‘Het blijft vaak onderbelicht, is consumenten zelf ook iets kunnen en moeten doen om hun online privacy te verbeteren. Op de nieuwe website Veiliginternetten.nl staat wat je kunt doen en laten om je persoonlijke gegevens te beschermen. Zoals waar je op moet letten bij het downloaden van een app, hoe je de ‘do not track’-functie van een webbrowser beheert, waar je op kunt letten bij het lezen van de privacy voorwaarden, hoe je cookies kunt wissen, enzovoort.”
